เช็คก่อนเชื่อ "ข่าวลวง ข่าวปลอม"

“สมัยก่อนสื่อมวลชนทำหน้าที่ในฐานะ ‘ผู้รักษาประตูข่าวสาร หรือ Gatekeeper’ ที่คอยกรองข่าวให้กับประชาชน แต่ในวันนี้ทุกคนที่เป็นผู้ใช้สื่อสามารถส่งสารเองได้ จึงต้องทำหน้าที่ในการกรอง และพิจารณาว่าข่าวใดเชื่อถือได้/ไม่ได้ด้วยตนเอง”

นายวสันต์ ภัยหลีกลี้ ผู้จัดการกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ เล่าว่า ด้วยสถานการณ์ที่ทวีความรุนแรงขึ้นของปัญหาข่าวลวง ข่าวปลอม จึงเกิดการรวมพลังของภาคีเครือข่าย 8 องค์กร เพื่อสร้างกลไกการรับมือต้านข่าวลวง สร้างความตระหนักรู้ และวัฒนธรรมการตรวจสอบที่มาของข่าวให้คนในสังคมก่อนจะเชื่อหรือแชร์ข้อมูลออกไป

ข่าวลวง ข่าวปลอม เป็นปรากฎการณ์ของสังคมยุคดิจิทัล ถือเป็นปันหาระดับสากลที่เกิดขึ้นทั่วโลก ช่องทางสื่อสารบนโลกออนไลน์ถูกพัฒนาอย่างรวดเร็วและง่ายต่อการใช้งาน จึงเกิดผู้ทำหน้าที่ส่งสารเปนจำนวนมาก อย่างที่เรียกว่าทุกวันนี้ทุกคนสามารถเป็นสื่อเองได้ ทำให้บางข้อมูลขาดการตรวจสอบข้อเท็จจริง เกิดการเผยแพร่ข่าวลวง ข่าวปลอม ส่งผลกระทบในเชิงลบกับสังคมเป็นวงกว้าง

ทางด้าน นางสาวสุภิญญา กลางณรงค์ ประธานคณะทำงานคุ้มครองผู้บริโภค สภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติ กล่าวว่า การเปลี่ยนผ่านของสื่อมวลชนที่พัฒนาจากสื่อกระจายเสียงและสื่อสิ่งพิมพ์ เข้าสู่ยุคของสื่อดิจิทัลและสื่อสังคมออนไลน์ ทำให้บทบาทของสื่อมวลชนแบบดั้งเดิมเปลี่ยนแปลงไป การตรวจสอบความถูกต้องของเนื้อหาและแหล่งที่มาของข่าวเปลี่ยนไป ผู้รับสารมีช่องทางในการรับข้อมูลข่าวสารมากขึ้น การผลิตข้อมูลข่าวสารในหลากหลายรูปแบบรวมถึงข้อมูลข่าวสารลวงจึงเป็นปัญหาระดับโลก

“การแชร์ข่าวลวงข่าวปลอม ข้อมูลผิด ๆ ถูก ๆ ถือเป็น 1 ใน 3 สิ่งที่เรามักจะแชร์กันเป็นประจำ ซึ่งส่งผลต่อความเข้าใจผิดของสังคม ไม่ว่าจะเรื่องยา การรักษา และพฤติกรรมต่าง ๆ ไปจนถึงเรื่องเพศ เรื่องค้าขาย ซึ่งมีผลกระทบมากกว่าข่าวสุขภาพด้วยซ้ำ” ดร.นพ.ไพโรจน์ เสาน่วม ผอ.สำนักส่งเสริมวิถีชีวิตสุขภาวะ สสส. กล่าวเสริม

การร่วมมือกันต่อต้านข่าวลวงข่าวปลอมในทุกระดับของสังคม ผลักดันนโยบายให้เห็นเป็นรูปธรรมในการต่อต้านและขับเคลื่อนงาน จะพัฒนาเป็นองค์ความรู้และส่งเสริมให้ประชาชนเกิดความรู้ความเข้าใจ รู้เท่าทันสื่อสารมวลชนและสื่อดิจิทัลได้ดี

ดังนั้นก่อนจะแชร์ จะคอมเมนต์อะไรบนสื่อสังคมออนไลน์ควรเช็คข้อมูลข่าวสารก่อน เพื่อจะได้ไม่ตกเป็นเหยื่อของข่าวลวง ข่าวปลอม ที่เขียนขึ้นมาเพื่อเรียกยอดวิวนะครับ

เรื่องโดย : ปรภัต จูตระกูล